8ο ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΛΑΡΙΣΑΣ-ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ

Σχέδιο Εργασίας <Πολιτιστικές Διαδρομές του Οίνου>

Υλοποίηση σχεδίου εργασίας για

• το αμπέλι και τα παράγωγά του

• την πολιτιστική διαδρομή του οίνου μέσα στο χρόνο

• την μύηση των μαθητών στο επιχειρείν (παραγωγή & κατανάλωση)

Συντελεστές:

Βλαχοστέργιου Φανή (εκπαιδευτικός)

Γκέκα Τριανταφυλλιά (εκπαιδευτικός)

Κάλλα Θεοδώρα (εκπαιδευτικός)

Λαινά Μαρία (εκπαιδευτικός)

Μπεινά Ευγενία (εκπαιδευτικός)

Σταμάτη Αλεξάνδρα Χαρμάνη Μαρία (εκπαιδευτικός)

Μαρία Σαλιαμπούχου (γενικών καθηκόντων)

Νίκη Καραγιάννη (Σύμβουλος επιχειρήσεων) Σύλλογος Γονέων & Κηδεμόνων

ΓΕΝΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ:

Α) Γνώσεις

• Οι μαθητές/τριες θα μάθουν για το σταφύλι, τον τρύγο και ό,τι έχει σχέση με αυτό.

Β) Στάσεις

• Οι μαθητές/τριες θα αποκτήσουν συμπεριφορές (κοινωνική, επιχειρηματική),

• Οι μαθητές/τριες θα αντιληφθούν την προσφορά του σταφυλιού στη ζωή των ανθρώπων.

Γ) Δεξιότητες

• Οι μαθητές/τριες θα παρασκευάσουν μούστο από το πάτημα των σταφυλιών (παραδοσιακό πάτημα σταφυλιών) και

• Οι μαθητές/τριες θα αντιληφθούν τη διαφορά του παραδοσιακού με του σύγχρονου τρόπου παρασκευής κρασιού

ΕΙΔΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ

Πρωταρχικός μας στόχος είναι να μάθουν οι μαθητές

• να αυτενεργούν και να συνεργάζονται με χαρά και ενθουσιασμό σε θέματα παραγωγής και κατανάλωσης κρασιού, που αποτελεί κορυφαίο προϊόν για το Νομό μας,

• να διευρύνουν τις γνώσεις τους γύρω από το αμπέλι και τις χρήσεις του (μέρη φυτού, συνθήκες που φύεται, συνταγές μαγειρικής),

• να γνωρίσουν και να αποκτήσουν την ικανότητα να φροντίζουν και να φυτεύουν ένα αμπέλι,

• να γνωρίσουν πώς από το σταφύλι παράγεται ο μούστος, το κρασί, το ξίδι, το οινόπνευμα, οι σταφίδες,

• να μπορούν να αναγνωρίζουν τις βασικές ποικιλίες σταφυλιών και κρασιών,

• να ανακαλύψουν και να συνειδητοποιήσουν πόσο συχνά χρησιμοποιούνται τα παραπάνω παράγωγα στην καθημερινότητα.

ΧΡΟΝΙΚΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ

Τέσσερεις ωριαίες συναντήσεις με κάθε τμήμα σε διάστημα οχτώ (8) μηνών από Οκτώβριο έως Ιούνιο.

ΜΑΘΗΤΕΣ

Νήπια –Προνήπια

ΤΟΠΟΣ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ

Το σχέδιο δράσης θα υλοποιηθεί σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο του 8ου Νηπιαγωγείου και στις εγκαταστάσεις του Οινοποιητικού Συνεταιρισμού.

ΟΡΓΑΝΩΣΗ – ΜΕΘΟΔΟΙ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ (Ομαδοσυνεργατική-Διαθεματική προσέγγιση):

α) Πρώτη προσέγγιση-Αφόρμηση : Επίσκεψη σε Οινοποιείο της περιοχής μας όπου παρασκευάζεται το κρασί – βλέπουμε, μυρίζουμε, γευόμαστε - βιωματική προσέγγιση μέσω των αισθήσεων.

β) Ομάδες-δραστηριότητες : Ακολούθησε συζήτηση όπου αποφασίσαμε να χωριστούμε σε ομάδες εργασίας.

1) Ομάδα πληροφοριών : Έρευνα στις βιβλιοθήκες (σχολική, δημοτική, προσωπικές) , στον τύπο , στο Διαδίκτυο.

2) Ομάδα ερωτηματολογίου : Προετοιμασία συνεντεύξεων από τους προσκεκλημένους ειδικούς επισκέπτες (ιδιώτες παραγωγοί κρασιού, Δ/ντης Οινοποιητικού Συνεταιρισμού, Υπεύθυνος Πωλήσεων Οινοποιητικού Συνεταιρισμού).

3) Ομάδα εικαστικών : Αγγειοπλαστική, ζωγραφική σταφυλιού με τύπωμα, μύθοι του Αισώπου, ο γάμος της Κανά, η παραβολή της αμπέλου , Διόνυσος ο θεός του κρασιού

4) Ομάδα Λαογραφίας: Συγκέντρωση και καταγραφή παροιμιών, εθίμων, δημοτικών τραγουδιών & μαγειρικών συνταγών.

5) Ομάδα Ιστορίας-Μυθολογίας : Μελέτη ιστορικών πηγών σχετικών με τη θέση του αμπελιού από παλιά έως σήμερα, συλλογή φωτογραφιών, αγγείων και σκευών ειδικών για το κρασί.

6) Ομάδα χορού –μουσικής : Συνεργασία με το γυμναστή για την εκμάθηση παραδοσιακών χορών (π.χ. ¨μπαίνω μες στ΄ αμπέλι¨ ). Συνεργασία με τη μουσικό για την εκμάθηση τραγουδιών (Λίγο κρασί, λίγο θάλασσα…..)

7) Ομάδα αμπελουργού-οινοποιού : Στα πλαίσια του θεατρικού παιχνιδιού θα πατήσουν σταφύλια τραγουδώντας σχετικά τραγούδια και θα παράγουν κρασί.

ΥΛΙΚΑ - ΕΠΟΠΤΙΚΑ ΜΕΣΑ:

Σλάιτς, διαφάνειες, φωτογραφίες, βιντεοκασέτες, μακέτα – μικρογραφία αποστακτηρίου.

Ειδικά όργανα: Μουστόμετρο, δοκιμαστικός σωλήνας, ηλεκτρονικοί υπολογιστές, σύνδεση στο Διαδίκτυο, υλικά χειροτεχνίας.

Βιωματικά δρώμενα:

• Πάτημα σταφυλιών,

• Συμμετοχή σε γιορτή κρασιού,

• Επισκέψεις στο εργοστάσιο παραγωγής κρασιού του Οινοποιητικού Συνεταιρισμού,

• Συναντήσεις με ειδικούς,

• Έκθεση συνεργατικών εργασιών,

• Παρουσίαση ερευνών σ΄ όλα τα παιδιά του Σχολείου,

• Θεατρικό παιχνίδι, Παντομίμα: Διόνυσος , πατητήρι , γλέντι,

• Βραδιά Γευσιγνωσίας.

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ Βιωματικές - Ομαδοσυνεργατικές Δραστηριότητες

Στην 1η δραστηριότητα,

τα παιδιά θα παρακολουθήσουν ένα βίντεο στον διαδραστικό πίνακα του σχολείου από το οποίο θα πάρουν γενικές πληροφορίες για το αμπέλι και στη συνέχεια θα παρακολουθήσουν τον τρόπο με τον οποίο φυτεύεται, πότε γίνεται αυτό και υπό ποιες προϋποθέσεις. Ακολούθως, θα μεταβούν στον προαύλιο χώρο του σχολείου, όπου και θα φυτέψουν τα δικά τους κλήματα με τον τρόπο που είδαν στο βίντεο. Προτού γίνει αυτό, οι μαθητές θα χωριστούν σε ομάδες. <Δραματοποίηση> Τα παιδιά με δραματοποίηση του τραγουδιού ‘Μπαίνω μες τ’ αμπέλι σαν νοικοκυρά’ θα ‘πατήσουν’ σταφύλια παρατηρώντας και βιώνοντας την όλη διαδικασία.

2η Δραστηριότητα

Στην 2η δραστηριότητα οι μαθητές θα παρακολουθήσουν τρία μικρά βίντεο που θα αφορούν τα παράγωγα της αμπέλου. Συγκεκριμένα, στο πρώτο βίντεο θα παρακολουθήσουν πληροφορίες γύρω από το κρασί, στο δεύτερο θα δούν τον τρόπο με τον οποίο το σταφύλι μετατρέπεται σε σταφίδες και στο τρίτο θα πληροφορηθούν πώς παρασκευάζεται το σπιτικό ξίδι. Όταν ολοκληρωθούν οι προβολές, θα γίνει σχετική συζήτηση από την ολομέλεια των μαθητών πάνω σε ό,τι είδαν.

3η Δραστηριότητα <Φτιάχνω το δικό μου κρασί>

Οι μαθητές θα εφοδιαστούν με όλες τις απαραίτητες θεωρητικές και πρακτικές γνώσεις σχετικά με τον υπέροχο κόσμο του κρασιού. Θα παρουσιαστεί όλη η διαδικασία οινοποίησης από τον τρύγο μέχρι την εμφιάλωση. Πιο συγκεκριμένα θα παρουσιαστεί:

• η πορεία ωρίμανσης των σταφυλιών,

• η διαδικασία του τρυγητού,

• οι διορθώσεις στην σταφυλομάζα,

• η διαδικασία (πορεία) λευκής και ερυθρής οινοποίησης,

• οι εργασίες και η φροντίδα των κρασιών στο κελάρι του οινοποιείου,

• η σταθεροποίηση των κρασιών και η εμφιάλωσή τους. Θα πραγματοποιηθεί βραδιά γευσιγνωσίας.

4η Δραστηριότητα

Στην 4η δραστηριότητα οι μαθητές θα μεταβούν στον χώρο της κουζίνας, ώστε να παρασκευάσουν <μουστοκούλουρα> και γλυκό του κουταλιού <σταφύλι>. Τα παιδιά θα αναλάβουν εξολοκλήρου την εκτέλεση της συνταγής, δηλαδή κάποιος θα διαβάζει τα υλικά που χρειάζονται και κάποιος άλλος την εκτέλεση. Ενώ θα γίνεται η ανάγνωση της εκτέλεσης, το κάθε παιδί θα προσθέτει κάποιο υλικό. Στη συνέχεια, αφού η ζύμωση ολοκληρωθεί από τους μαθητές, θα πλάσουν τα κουλούρια τους και θα τα βάλουν να ψηθούν. Θα φτιάξουν γλυκό του κουταλιού < σταφύλι> με τη βοήθεια δύο μελών του Συλλόγου Γονέων & Κηδεμόνων. <Παιχνίδι Αγωγή Αισθήσεων> Με κλειστά μάτια οι μαθητές γεύονται, περιγράφουν και μαντεύουν το προϊόν.

5η Δραστηριότητα

Oι μαθητές στην 5η δραστηριότητα θα προχωρήσουν στην απόσταξη οινοπνεύματος. Το πείραμα θα υλοποιηθεί στην τάξη τους από τους εκπροσώπους των ομάδων τους· αυτά που θα χρειαστούν για το πείραμα είναι 2 δοκιμαστικοί σωλήνες, ένα κερί, μία μεταλλική βάση, ένα μανταλάκι, κόκκινο κρασί και ένα πλαστικό σωληνάκι. Περιληπτικά, αυτό που θα κάνουν τα παιδιά είναι να τοποθετήσουν το κρασί στον ένα σωλήνα και να τον κλείσουν αεροστεγώς με έναν φελλό. Πάνω στον φελλό θα είναι ένα σωληνάκι το οποίο θα «συνδέσει» τους δύο σωλήνες μεταξύ τους με το να στέλνει ο ένας στον άλλον τους υδρατμούς που θα δημιουργηθούν από τον βρασμό του κρασιού. Οι υδρατμοί αυτοί θα υγροποιηθούν μεταφερόμενοι στον δεύτερο σωλήνα με αποτέλεσμα τη δημιουργία οινοπνεύματος, το οποίο οι μαθητές θα μυρίσουν για να το διαπιστώσουν.

6η Δραστηριότητα

Διακρατικότητα Ανταλλαγή απόψεων και συζήτηση για το θέμα του τρύγου και της παραγωγής κρασιού με μαθητές άλλων χωρών.

ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗ-ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ:

Αναστοχασμός μαθητή/τριας:

• Τα παιδιά θα δείξουν μεγάλο ενθουσιασμό αφού δεν είχαν ποτέ την εμπειρία να βιώσουν τον παραδοσιακό τρόπο ‘πατήματος σταφυλιού,

• Τα παιδιά θα αποκτήσουν πολλές γνώσεις γύρω από το θέμα, θα καλλιεργήσουν τα εκφραστικά τους μέσα καθώς και θα εμπλουτίσουν το λεξιλόγιό τους.

Αναστοχασμός εκπαιδευτικού

• Τα παιδιά θα δείξουν μεγάλο ενθουσιασμό και χαρά